رژیم کتوژنیک (یا به اختصار رژیم کتو) یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات و پرچرب است که فواید متعددی برای بدن دارد.
در واقع، بسیاری از مطالعات نشان می دهد که این نوع رژیم غذایی می تواند به کاهش وزن و بهبود سلامت شما کمک کند.
رژیم کتوژنیک حتی ممکن است در درمان دیابت، سرطان، صرع و بیماری آلزایمر مفید باشد.
در اینجا راهنمای دقیق رژیم کتو برای مبتدیان است.
رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات و پرچرب است که شباهت های زیادی به رژیم اتکینز و رژیم های کم کربوهیدرات دارد.
این شامل کاهش شدید مصرف کربوهیدرات و جایگزینی آنها با چربی است. این کاهش کربوهیدرات بدن شما را در یک وضعیت متابولیک به نام کتوز قرار می دهد.
وقتی این اتفاق می افتد، بدن شما در سوزاندن چربی برای انرژی بسیار کارآمد می شود. همچنین چربی را به کتون در کبد تبدیل می کند که می تواند انرژی مغز را تامین کند.
رژیم کتوژنیک می تواند باعث کاهش قابل توجه قند خون و سطح انسولین شود. این، همراه با افزایش محتوای کتون، برخی از مزایای سلامتی را فراهم می کند.
نتیجه:
رژیم کتو یک رژیم کم کربوهیدرات و پرچرب است. سطح قند خون و انسولین را کاهش می دهد و متابولیسم بدن را از کربوهیدرات ها به چربی ها و کتون ها تغییر می دهد.
انواع مختلف رژیم های کتوژنیک
انواع مختلفی از رژیم کتوژنیک وجود دارد، از جمله:
- رژیم کتوژنیک استاندارد. این یک رژیم غذایی با کربوهیدرات بسیار کم، پروتئین متوسط و پرچرب است. به طور معمول حاوی 70٪ چربی، 20٪ پروتئین و تنها 10٪ کربوهیدرات است.
- رژیم کتوژنیک چرخه ای. این رژیم شامل دوره‌هایی از خوردن مجدد کربوهیدرات بالا است، مانند 5 روز کتوژنیک و به دنبال آن 2 روز با کربوهیدرات بالا.
- رژیم کتوژنیک هدفمند. این رژیم به شما امکان می دهد در طول تمرینات خود کربوهیدرات اضافه کنید.
- رژیم غذایی کتوژنیک با پروتئین بالا. این رژیم مشابه رژیم کتوژنیک استاندارد است، اما حاوی پروتئین بیشتری است. این نسبت اغلب 60٪ چربی، 35٪ پروتئین و 5٪ کربوهیدرات است.
با این حال، تنها رژیم کتوژنیک استاندارد و رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا به طور کامل مورد مطالعه قرار گرفته است. دوچرخه سواری یا رژیم های کتوژنیک هدفمند روش های پیشرفته تری هستند که عمدتاً توسط بدنسازان یا ورزشکاران استفاده می شود.
اطلاعات موجود در این مقاله در درجه اول در مورد رژیم استاندارد کتوژنیک کاربرد دارد، اگرچه بسیاری از اصول مشابه در مورد سایر نسخه ها نیز صدق می کند.
نتیجه:
انواع مختلفی از رژیم کتو وجود دارد. نسخه استاندارد بیشترین تحقیق و توصیه شده است.
کتوز چیست؟
کتوز یک حالت متابولیک است که در آن بدن شما به جای کربوهیدرات از چربی به عنوان منبع انرژی استفاده می کند.
این زمانی اتفاق می افتد که با محدود کردن عرضه گلوکز (قند) بدن که منبع اصلی انرژی برای سلول ها است، مصرف کربوهیدرات خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
پیروی از رژیم کتوژنیک موثرترین راه برای ورود به کتوزیس است. به طور کلی، برای رسیدن به کتوز، باید مصرف کربوهیدرات خود را به حدود 20 تا 50 گرم در روز محدود کنید و غذاهای چرب مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، آجیل و روغن های سالم را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
همچنین کاهش مصرف پروتئین بسیار مهم است. این به این دلیل است که پروتئین در صورت مصرف زیاد می تواند به گلوکز تبدیل شود که می تواند روند انتقال شما به کتوز را کند کند.
تمرین روزه داری متناوب همچنین می تواند به شما کمک کند سریعتر به کتوز مبتلا شوید. انواع مختلفی از روزه داری متناوب وجود دارد، اما رایج ترین روش شامل محدود کردن مصرف غذا به حدود 8 ساعت در روز و ناشتا بودن برای 16 ساعت باقی مانده است.
برای تعیین اینکه آیا وارد حالت کتوز شده اید یا خیر، می توانید از آزمایش های خون، ادرار و تنفس ویژه ای استفاده کنید که میزان کتون هایی را که بدن شما تولید می کند اندازه گیری می کند.
برخی از علائمی که ممکن است نشان دهنده ورود شما به کتوز باشد عبارتند از: افزایش تشنگی، خشکی دهان، تکرر ادرار و کاهش گرسنگی یا اشتها.
نتیجه:
کتوز یک حالت متابولیک است که در آن بدن شما به جای کربوهیدرات از چربی به عنوان منبع انرژی استفاده می کند. تغییر رژیم غذایی و روزه داری متناوب می تواند به شما کمک کند سریعتر به کتوز مبتلا شوید. برخی از آزمایشات و علائم نیز می توانند به تعیین اینکه آیا وارد کتوز شده اید یا خیر، کمک کنند.
رژیم کتوژنیک می تواند به کاهش وزن کمک کند
رژیم کتوژنیک روشی موثر برای کاهش وزن و کاهش عوامل خطر بیماری است.
در واقع، تحقیقات نشان می دهد که رژیم کتوژنیک می تواند به اندازه رژیم کم چرب برای کاهش وزن موثر باشد.
علاوه بر این، رژیم غذایی به قدری سیر کننده است که می توانید بدون شمارش کالری یا پیگیری میزان مصرف غذا، وزن کم کنید.
یک بررسی از 13 مطالعه نشان داد که یک رژیم کتوژنیک بسیار کم کربوهیدرات در کاهش وزن طولانی مدت کمی موثرتر از رژیم کم چربی است. افرادی که از رژیم کتو پیروی می کنند به طور متوسط 0. 9 کیلوگرم بیشتر از گروه رژیم کم چرب از دست داده اند.
علاوه بر این، منجر به کاهش فشار خون دیاستولیک و سطح تری گلیسیرید نیز شد.
مطالعه دیگری روی 34 فرد مسن نشان داد کسانی که به مدت 8 هفته از رژیم کتوژنیک پیروی می کردند، تقریباً پنج برابر بیشتر از افرادی که از رژیم غذایی کم چرب پیروی می کردند، کل چربی را از دست دادند.
افزایش کتون، کاهش قند خون و افزایش حساسیت به انسولین نیز ممکن است نقش کلیدی داشته باشد.
نتیجه:
رژیم کتوژنیک ممکن است به شما کمک کند کمی بیشتر از رژیم کم چرب وزن کم کنید. این باعث می شود در طول روز احساس سیری بیشتری کنید.
رژیم کتوژنیک برای دیابت و پیش دیابت
دیابت با تغییرات متابولیک، سطح قند خون بالا و اختلال در عملکرد انسولین مشخص می شود.
رژیم کتوژنیک می تواند به کاهش چربی اضافی کمک کند، که ارتباط نزدیکی با دیابت نوع 2، پیش دیابت و سندرم متابولیک دارد.
یک مطالعه قبلی نشان داد که رژیم کتوژنیک حساسیت به انسولین را تا 75 درصد بهبود می بخشد.
یک مطالعه کوچک روی زنان مبتلا به دیابت نوع 2 همچنین نشان داد که پیروی از یک رژیم غذایی کتوژنیک به مدت 90 روز به طور قابل توجهی سطح هموگلوبین A1C را کاهش می دهد، که معیاری برای کنترل طولانی مدت قند خون است.
مطالعه دیگری روی 349 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد که افرادی که رژیم کتوژنیک را دنبال می کردند به طور متوسط 11. 9 کیلوگرم در یک دوره 2 ساله از دست دادند. این یک مزیت مهم هنگام در نظر گرفتن رابطه بین وزن بدن و دیابت نوع 2 است.
علاوه بر این، آنها همچنین بهبود کنترل قند خون را تجربه کردند و استفاده از برخی داروهای کاهش دهنده قند خون در بین شرکت کنندگان در طول مطالعه کاهش یافت.
نتیجه:
رژیم کتوژنیک می تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و باعث کاهش چربی شود که مزایای سلامتی قابل توجهی برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 یا پیش دیابت دارد.
سایر فواید رژیم کتوژنیک
رژیم کتوژنیک در واقع به عنوان ابزاری برای درمان بیماری های عصبی مانند صرع نشات گرفته است.
مطالعات نشان داده اند که رژیم غذایی برای انواع بیماری ها مفید است:
- بیماری قلبی. رژیم کتوژنیک می تواند به بهبود عوامل خطر مانند چربی بدن، کلسترول HDL (خوب)، فشار خون و سطح قند خون کمک کند.
- سرطان. رژیم غذایی در حال حاضر به عنوان یک درمان مکمل برای سرطان در نظر گرفته می شود زیرا ممکن است به کند کردن رشد تومور کمک کند.
- بیماری آلزایمر. رژیم کتو ممکن است به کاهش علائم بیماری آلزایمر و کند کردن پیشرفت آن کمک کند.
- صرع. تحقیقات نشان داده است که رژیم کتوژنیک می تواند باعث کاهش قابل توجه تشنج در کودکان مبتلا به صرع شود.
- بیماری پارکینسون. اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است، اما یک مطالعه نشان داد که رژیم غذایی به تسکین علائم بیماری پارکینسون کمک می کند.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک. رژیم کتوژنیک ممکن است به کاهش سطح انسولین کمک کند، که ممکن است نقش کلیدی در PCOS داشته باشد.
- صدمات مغزی. برخی از مطالعات نشان می دهد که رژیم غذایی ممکن است نتیجه آسیب های مغزی را بهبود بخشد.
با این حال، به خاطر داشته باشید که تحقیقات در بسیاری از این زمینه ها به دور از قطعیت است.
نتیجه:
رژیم کتوژنیک می تواند فواید بسیاری برای سلامتی، به ویژه برای بیماری های متابولیک، عصبی یا مرتبط با انسولین داشته باشد.
غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید
شما باید مصرف غذاهای پر کربوهیدرات را محدود کنید.
در اینجا لیستی از مواد غذایی برای کاهش یا حذف در رژیم کتوژنیک آمده است:
- محصولات شیرین: نوشیدنی های گازدار، آب میوه، اسموتی، کیک، بستنی، آب نبات و غیره.
- غلات یا نشاسته: محصولات بر پایه گندم، برنج، ماکارونی، غلات و غیره.
- میوه ها: همه میوه ها به جز بخش های کوچک توت ها مانند توت فرنگی
- لوبیا یا حبوبات: نخود، لوبیا، عدس، نخود و غیره.
- ریشه سبزیجات و غده ها: سیب زمینی، سیب زمینی شیرین، هویج، ازگیل و غیره.
- غذاهای کم چرب یا رژیمی: سس مایونز کم چرب، سس سالاد و چاشنی
- چند ادویه یا سس: سس باربیکیو، خردل عسلی، سس تریاکی، سس کچاپ و غیره.
- چربی های ناسالم: روغن های گیاهی تصفیه شده، سس مایونز و غیره
- الکل: آبجو، شراب، الکل، نوشیدنی های مخلوط
- محصولات رژیمی بدون قند: آب نبات، شربت، پودینگ، شیرین کننده ها و دسرهای بدون شکر و غیره.
نتیجه:
از غذاهای حاوی کربوهیدرات مانند غلات، شکر، حبوبات، برنج، سیب زمینی، آب نبات، آب میوه ها و حتی بیشتر میوه ها خودداری کنید.
چه غذاهایی باید بخورید؟
شما باید بیشتر وعده های غذایی خود را بر اساس غذاهای زیر قرار دهید:
- گوشت: گوشت قرمز، ژامبون، سوسیس، بیکن، مرغ، بوقلمون
- ماهی چرب: ماهی خال مخالی، شاه ماهی، آنچوی، قزل آلا، ماهی قزل آلا، ماهی تن
- تخم مرغ: تخم مرغ و بلدرچین
- کره و خامه: کره ارگانیک و خامه غلیظ
- پنیر: پنیرهای سالم فرآوری نشده مانند چدار، بز، خامه، آبی یا موزارلا
- آجیل و دانه ها: بادام، گردو، دانه کتان، تخم کدو تنبل، دانه چیا و غیره.
- روغن های سالم: روغن زیتون فوق بکر، روغن نارگیل و روغن آووکادو
- آووکادو: آووکادو کامل یا گواکاموله تازه تهیه شده
- سبزیجات کم کربوهیدرات: سبزیجات سبز، گوجه فرنگی، پیاز، فلفل و غیره.
- چاشنی ها: نمک، فلفل، سبزی و ادویه جات ترشی جات
بهتر است رژیم غذایی خود را بر اساس غذاهای کامل و تک ماده ای قرار دهید.
نتیجه:
اکثر رژیم غذایی خود را بر روی غذاهایی مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، کره، آجیل، روغن های سالم، آووکادو و مقدار زیادی سبزیجات کم کربوهیدرات قرار دهید.
منوی نمونه برای 1 هفته
برای کمک به شروع، در اینجا یک نمونه برنامه غذایی رژیم کتوژنیک برای یک هفته آورده شده است:
دوشنبه
- صبحانه: مافین سبزیجات و تخم مرغ با گوجه فرنگی
- شام: سالاد مرغ با روغن زیتون، پنیر فتا، زیتون و مخلفات
- شام: ماهی قزل آلا با مارچوبه در کره
سهشنبه
- صبحانه: املت تخم مرغ، گوجه فرنگی، ریحان و اسفناج
- شام: شیر بادام، کره بادام زمینی، اسفناج، پودر کاکائو و میلک شیک با تکه های توت فرنگی و استویا
- شام: تاکو پنیر با سالسا
چهار شنبه
- صبحانه: پودینگ چیا شیر آجیلی با نارگیل و شاه توت
- شام: سالاد آووکادو با میگو
- شام: گوشت خوک پارمزان، کلم بروکلی و سالاد
پنج شنبه
- صبحانه: املت با آووکادو، سالسا، فلفل، پیاز و ادویه جات
- شام: یک مشت آجیل و چوب کرفس با گواکامول و سالسا
- شام: مرغ پر شده با پستو و پنیر خامه ای و یک طرف کدو سبز کبابی
جمعه
- صبحانه: ماست یونانی شیرین نشده، ماست شیر کامل با کره بادام زمینی، پودر کاکائو و انواع توت ها
- شام: تاکو با کاهو و گوشت چرخ کرده با فلفل دلمه ای خرد شده
- شام: گل کلم پخته شده با پنیر و ژامبون و سبزیجات مخلوط
شنبه
- صبحانه: چیزکیک (بدون آرد) با زغال اخته و یک ظرف جانبی قارچ کبابی
- شام: سالاد رشته فرنگی کدو سبز و چغندر
- شام: ماهی سفید پخته شده در روغن نارگیل با کلم و مغز کاج برشته شده
یکشنبه
- صبحانه: تخم مرغ همزده با قارچ
- شام: مرغ با کنجد و کلم بروکلی
- شام: کدو اسپاگتی با بولونی
همیشه سعی کنید سبزیجات و گوشت را به طور متناوب در مدت زمان طولانی جایگزین کنید، زیرا هر نوع مواد مغذی و فواید سلامتی متفاوتی دارد.
نتیجه:
در رژیم کتوژنیک می توانید انواع غذاهای خوشمزه و مغذی بخورید. لازم نیست فقط گوشت و چربی بخورید. سبزیجات بخش مهمی از رژیم غذایی هستند.
میان وعده های کتو سالم
اگر بین وعده‌های غذایی احساس گرسنگی می‌کنید، در اینجا چند میان وعده سالم برای رژیم کتوژنیک وجود دارد:
- گوشت یا ماهی چرب
- پنیر
- یک مشت آجیل یا دانه
- سوشی کتو
- زیتون
- یک یا دو تخم مرغ آب پز یا آب پز
- بارهای دوستانه کتو
- 90% شکلات تلخ
- ماست یونانی پرچرب مخلوط با کره آجیل و پودر کاکائو
- فلفل دلمه ای و گواکامول
- توت فرنگی و پنیر ساده
- کرفس با سالسا و گواکامول
- گوشت گاو تند
- قسمت های کوچکتر باقی مانده
نتیجه:
میان وعده های عالی برای رژیم کتو شامل تکه های گوشت، پنیر، زیتون، تخم مرغ آب پز، آجیل، سبزیجات خام و شکلات تلخ است.
عوارض جانبی و نحوه به حداقل رساندن آنها
اگرچه رژیم کتوژنیک به طور کلی برای اکثر افراد سالم بی خطر است، ممکن است برخی عوارض جانبی اولیه در طول دوره سازگاری بدن شما وجود داشته باشد.
برخی شواهد حکایتی از این اثرات وجود دارد که اغلب به عنوان آنفولانزای کتو شناخته می شود.
بر اساس گزارش برخی افراد از برنامه غذایی، معمولا ظرف چند روز به پایان می رسد.
شایع ترین علائم آنفولانزای کتو اسهال، یبوست و استفراغ است.
سایر علائم کمتر رایج عبارتند از:
- سطح انرژی پایین و عملکرد ذهنی ضعیف
- سردرد
- افزایش احساس گرسنگی
- مشکلات خواب
- حالت تهوع
- ناراحتی از دستگاه گوارش
- کاهش عملکرد
برای به حداقل رساندن این میزان، می توانید یک رژیم غذایی معمولی کم کربوهیدرات را برای چند هفته اول امتحان کنید. این می تواند به بدن شما بیاموزد که قبل از حذف کامل کربوهیدرات ها، چربی بیشتری بسوزاند.
رژیم کتوژنیک همچنین می تواند تعادل آب و مواد معدنی بدن شما را تغییر دهد، بنابراین افزودن نمک به غذا یا مصرف مکمل های معدنی می تواند کمک کننده باشد. در مورد نیازهای غذایی خود با پزشک خود صحبت کنید.
هنگام شروع رژیم کتو، مهم است که تا زمانی که سیر شوید غذا بخورید و کالری دریافتی خود را بیش از حد محدود نکنید. به طور معمول، رژیم کتوژنیک منجر به کاهش وزن بدون محدودیت کالری عمدی می شود.
نتیجه:
بسیاری از عوارض جانبی ناشی از شروع رژیم کتوژنیک را می توان محدود کرد. قبل از شروع رژیم کتو، سعی کنید در چند هفته اول از یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات و مکمل های معدنی استفاده کنید.
خطرات رژیم کتو
پیروی طولانی مدت از رژیم کتوژنیک ممکن است اثرات منفی داشته باشد، از جمله خطرات زیر:
- سطح پایین پروتئین خون
- چربی اضافی در کبد
- سنگ در کلیه ها
- کمبود ریز مغذی ها
نوعی دارویی به نام مهارکننده های سدیم-گلوکز 2 (SGLT2) برای دیابت نوع 2 ممکن است خطر ابتلا به کتواسیدوز دیابتی را افزایش دهد، وضعیت خطرناکی که اسیدیته خون را افزایش می دهد. هر فردی که این دارو را مصرف می کند باید از رژیم کتو اجتناب کند.
در حال حاضر تحقیقات بیشتری برای تعیین ایمنی طولانی مدت رژیم کتو در حال انجام است. به پزشک خود در مورد برنامه غذایی خود بگویید تا بتواند انتخاب های عاقلانه ای داشته باشد.
نتیجه:
رژیم کتو عوارض جانبی دارد که اگر قصد دارید برای مدت طولانی در رژیم بمانید، باید با پزشک خود مشورت کنید.
مکمل های رژیم کتوژنیک
اگرچه هیچ مکملی مورد نیاز نیست، برخی ممکن است مفید باشند.
- روغن MCT. روغن MCT اضافه شده به نوشیدنی ها یا ماست انرژی می دهد و به افزایش سطح کتون کمک می کند.
- مواد معدنی. مصرف نمک و سایر مواد معدنی ممکن است در ابتدا به دلیل تغییر در تعادل آب و مواد معدنی مهم باشد.
- کافئین. کافئین برای افزایش سطح انرژی و بهره وری و کاهش چربی مفید است.
- کتون های اگزوژن. این مکمل می تواند به افزایش سطح کتون در بدن کمک کند.
- کراتین. کراتین فواید متعددی برای سلامتی دارد و عملکرد را افزایش می دهد. اگر رژیم کتوژنیک را با ورزش ترکیب کنید، ممکن است مفید باشد.
- پروتئین آب پنیر. نصف پیمانه پروتئین آب پنیر را به اسموتی ها یا ماست ها اضافه کنید تا پروتئین دریافتی روزانه خود را افزایش دهید.
نتیجه:
برخی از مکمل ها ممکن است در رژیم کتوژنیک مفید باشند. اینها شامل کتونهای اگزوژن، روغن MCT و مواد معدنی است.
سوالات متداول
در اینجا به برخی از رایج ترین سوالات در مورد رژیم کتوژنیک پاسخ داده شده است.
- آیا می توانم دوباره کربوهیدرات بخورم؟
آره. با این حال، در ابتدا مهم است که مصرف کربوهیدرات خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. پس از 2 تا 3 ماه اول، می توانید در موارد خاص کربوهیدرات بخورید - فقط فوراً به رژیم غذایی خود بازگردید.
- آیا من عضله را از دست خواهم داد؟
با هر رژیم غذایی خطر از دست دادن توده عضلانی وجود دارد. با این حال، مصرف پروتئین و سطوح بالای کتون می تواند به کاهش از دست دادن عضلات کمک کند، به خصوص اگر وزنه بردارید.
- آیا می توانم با رژیم کتوژنیک عضله سازی کنم؟
بله، اما ممکن است به اندازه یک رژیم کربوهیدرات متوسط کارایی نداشته باشد.
- چقدر پروتئین می توانم بخورم؟
مصرف پروتئین باید متوسط باشد، زیرا مصرف بسیار زیاد می تواند باعث افزایش سطح انسولین و کاهش سطح کتون شود. حد بالایی احتمالاً حدود 35 درصد از کل کالری مصرفی است.
- اگر مدام احساس خستگی، ضعف یا خستگی می کنم چه باید بکنم؟
ممکن است در کتوز کامل نباشید یا از چربی ها و کتون ها به طور موثر استفاده نکنید. برای مقابله با این، مصرف کربوهیدرات خود را کاهش دهید و به نکات بالا برگردید. مکمل هایی مانند روغن MCT یا کتون ها نیز ممکن است کمک کنند.
- ادرارم بوی میوه می دهد. این به چی ربط داره؟
نگران نباشیداین به سادگی به دلیل آزاد شدن محصولات جانبی تولید شده در طول کتوز است.
- نفسم بوی عجیبی می دهد. چه می توانم بکنم؟
این یک عارضه جانبی رایج است. سعی کنید آب با طعم طبیعی بنوشید یا آدامس بدون قند بجوید.
- من شنیده ام که کتوز بسیار خطرناک است. درست است؟
مردم اغلب کتوز را با کتواسیدوز اشتباه می گیرند. کتواسیدوز خطرناک است، اما کتوز در رژیم غذایی کتوژنیک معمولا برای افراد سالم مناسب است. قبل از شروع یک رژیم غذایی جدید با پزشک خود صحبت کنید.
- مشکلات گوارشی و اسهال دارم. چه می توانم بکنم؟
این عارضه جانبی رایج معمولا در عرض 3 تا 4 هفته از بین می رود. اگر مشکل ادامه داشت، سعی کنید سبزیجات پر فیبر بیشتری مصرف کنید.
خلاصه کنید
رژیم کتوژنیک برای افرادی که:
- اضافه وزن دارند
- دیابت
- می خواهند سلامت متابولیک خود را بهبود بخشند
ممکن است برای ورزشکاران حرفه ای یا کسانی که به دنبال افزایش حجم عضلانی یا افزایش وزن هستند کمتر مناسب باشد.
همچنین ممکن است با سبک زندگی و ترجیحات برخی افراد همخوانی نداشته باشد. با پزشک خود در مورد برنامه غذایی و اهداف خود صحبت کنید تا تصمیم بگیرید که آیا برنامه رژیم غذایی کتوژنیک برای شما مناسب است یا خیر.